Op 14 april 2013 vertrok ik naar St-Jean-Pied-de-Port in Zuid Frankrijk. Een kleine plaats aan de voet van de Pyreneeën waar ik mijn camino naar Santiago de Compostela zou beginnen.
Het is in deze plaats in Noord-Spanje waar in het jaar 813 de stoffelijke resten van Sint Jacob ontdekt zijn. Sinds deze ontdekking hebben mensen vanuit de hele wereld de pelgrimstocht naar het graf van de heilige Sint Jacob afgelegd.
De camino heeft me lange tijd geïntrigeerd. Ik vroeg me altijd af wat deze eeuwenoude route de mensen nou bracht en waarom men de stap neemt om deze route zelf af te leggen. Zo stond de camino al enige jaren op mijn bucket list om zelf deze pelgrimstocht te ondernemen.
Toen was het april 2013 en het was zover: mijn camino zou gaan beginnen! Het plan was om in 5 weken naar Santiago en daarna door naar de kust te wandelen. Ik had me goed voorbereid, maar eigenlijk nog geen idee wat deze wandeltocht mij zou gaan brengen. Het is een reis waarvan ik nooit echt de impact van te voren had kunnen inschatten. Natuurlijk verwachtte ik de nodige fysieke uitdagingen en die verwachting kwam volledig uit. De eerste periode was spierpijn een vrij constante metgezel.
Nuchter verwachtte ik dat ik na de camino het leven weer gewoon zou oppakken; ik weet nu dat dat niet zo is. Zodra je eenmaal de camino hebt ervaren zal hij je nooit weer verlaten. De camino begint misschien zelfs pas echt nadat de fysieke uitdaging achter de rug is. Je gaat thuis pas echt verwerken wat je onderweg hebt ervaren en geleerd.
Er zijn veel elementen die de camino mij heeft geleerd en bewust heeft gemaakt op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en leiderschap. Deze drie elementen ervaar ik nog dagelijks:
Reflectie
Een wandeling maakt het mogelijk je volledig te ontkoppelen van de dagelijkse beslommeringen, zeker als je 30 dagen lang hele dagen wandelt. Die ontkoppeling helpt om in gesprek met jezelf te komen en te reflecteren op de dingen die gebeuren in het dagelijks leven. De lange momenten van reflectie op decamino hebben mij veel geleerd over mezelf en hebben mij in staat gesteld afscheid te nemen van mijn moeder die een jaar eerder overleden was.
Sinds mijn terugkomst uit Santiago begin ik nagenoeg elke dag met een ochtendwandeling. Deze dagelijkse wandeling geeft een geweldig moment van reflectie en creativiteit en vaak kom ik ’s morgens thuis met een oplossing voor een uitdaging die ik vanaf mijn bureau niet had kunnen bedenken.
Les 1 van de camino: Zit je vast in een probleem? Neem tijd voor reflectie: sta op van je bureau en ga wandelen!
The camino will provide!
Er gaat een gezegde onder de pelgrims dat de camino zal voorzien in datgene wat nodig is: “The camino will provide!” en de camino doet dat ook vaak. Ben je op zoek naar de juiste richting, eten of een bed voor de nacht, dan is er vaak wel een gele pijl die de juiste richting op wijst of een medepelgrim die eten met je deelt, dan wel een goede herberg weet.
Ik heb dit zelf het meest duidelijk ervaren op een dag dat ik vertrok zonder ontbijt. Meestal had ik dan nog wel een banaan bij me, bij wijze van noodrantsoen. Of in het volgende dorp was wel een ontbijtgelegenheid. Helaas zat er op deze dag geen banaan in mijn rugzak en was in de volgende dorpen alles nog gesloten. Na 5 kilometer en twee dorpen wist ik dat ik nog 12 kilometer te gaan had naar de volgende plaats; 12 kilometer zonder voorzieningen.
En dan ga je nadenken.
Hoewel we makkelijk 12 kilometer kunnen lopen, worden die 12 kilometers nijpend lang als je gaat nadenken over dat je niet ontbeten hebt en geen eten bij je hebt. Ze worden lang en je piekert over hoe dit op te lossen. Onbewust vraag je jezelf af of je die afstand wel gaat redden.
Toen was daar opeens na het oplopen van een heuvel een tafel met eten naast een oude schuur, midden in de wildernis. Die tafel werd verzorgd door David, een oud pelgrim die het zijn levensdoel had gemaakt om pelgrims onderweg naar Santiago te verzorgen. Een tafel vol eten en alles beschikbaar op basis van “donativo”; je betaalt wat je ervoor over hebt. Na een forse afstand piekeren was dit wellicht wel mijn lekkerste ontbijt ooit! “The camino will provide!”
Les 2 van de camino is om controle los te laten en er meer vertrouwen in te hebben dat de zaken goed komen; ofwel zoals gepland, ofwel op een passende alternatieve manier.
Vele stappen maken een reis
Als ik vertel dat ik 900 kilometer heb gewandeld door Noord Spanje zijn mensen vaak geobsedeerd door de totale afstand. Ze zien zichzelf geen 900 kilometer lopen, maar dat heb ik ook niet in één keer gedaan. De totale reis was verdeeld in etappes, elke dag stelde ik mijn doel voor die dag vast. En dat was een simpel doel: het vinden van een bed voor de nacht in een stad ongeveer 30 kilometer verderop.
Natuurlijk hield ik daarbij mijn uiteindelijke bestemming in gedachte, maar ik wist dat deze tussenliggende stappen noodzakelijk waren. Zo liep ik in 28 dagen naar Santiago en vervolgens door naar Fisterra en Muxia. Gemiddeld wandelde ik 32 kilometer per dag. Er was een dag bij dat ik na 20 kilometer klaar was en een bed voor de nacht ging zoeken. Ook was er een dag met 46 kilometer. Door flexibele doelen te stellen en bij te sturen waar nodig, liep ik mijn camino zonder de stress en onrust welke de focus op de totale afstand zou kunnen brengen.
Les 3 van de camino is doel gerelateerd: het stellen van doelen is belangrijk in ons dagelijks werk. Hoe beter we deze grote doelen in kleine stukken kunnen verdelen, hoe makkelijker het wordt de grote doelen te realiseren en onderweg bij te sturen waar nodig. Vele kleine stappen maken de totale reis.
Het is nu twee jaar geleden dat ik mijn camino heb gelopen. De camino en zijn lessen zijn altijd nog dagelijks onderdeel van mijn leven. Het is alweer bijna april en de camino roept voor een volgende tocht en nieuwe persoonlijke lessen. Wie weet later dit jaar…